Zespół Kopalnie Krypto - środa 9 sierpnia 2023
Publiczne a prywatne blockchainy - czym się różnią?
W naszych publikacjach często kładziemy nacisk na publiczny aspekt łańcucha bloków Chia Network. Skoro zatem jest on publiczny, to czy istnieją też prywatne blockchainy? Oczywiście, że tak. W tym artykule opowiemy sobie o obu tych rodzajach. Przedstawimy również ich zastosowania i obszary, w których sprawdzają się najlepiej.
Publiczny blockchain, czyli wstęp wolny!
Zacznijmy od czegoś, z czym jesteśmy już w jakimś stopniu oswojeni. Publiczny łańcuch bloków ma to do siebie, że jest… cóż – publiczny. Każda osoba może z niego skorzystać i nie będzie potrzebowała do tego specjalnego zaproszenia lub pozwolenia. Niesie to za sobą bardzo pozytywne konsekwencje, a mianowicie przejrzystość. Każdy użytkownik publicznego blockchainu posiada dostęp do zapisanych na nim danych, w tym całej historii transakcji. Można więc powiedzieć, że przysłowiowy Kowalski jest w stanie przeprowadzić swój własny audyt.
Ustaliliśmy zatem, że publiczne łańcuchy bloków są z natury otwarte. Każdy może dołączyć, wykonując lub weryfikując transakcje. Im więcej użytkowników, tym większy poziom decentralizacji. Publiczny blockchain ma tu większe pole do popisu niż jego prywatny brat. Oznacza to też, że łańcuchy bloków zapraszające nowych użytkowników z otwartymi ramionami są bardziej odporne na cenzurę i manipulacje.
Jak to działa od zaplecza? Cóż, zapewne większość naszych czytelników już to wie, ale raz na jakiś czas warto odświeżyć swoją pamięć. Integralność transakcji w blockchainie weryfikują specjalne komputery, czyli tak zwane koparki. Jak one to robią? Poprzez mechanizm konsensusu. Najbardziej znanymi są Proof of Work, Proof of Stake oraz nasz ulubiony – Proof of Space and Time.
Skondensujmy te superlatywy w pigułce. Publiczne łańcuchy bloków dają użytkownikom pewność, że zawarte w nich dane są wiarygodne. Każdy może uzyskać dostęp do historii transakcji, przeprowadzić weryfikację na własną rękę lub pokusić się o zbudowanie swojej koparki i stać na straży integralności całej sieci.
A wady? Na pewno jakieś są, prawda? Owszem – wszystko ma swoją cenę. Publiczne łańcuchy bloków krytykuje się między innymi ze względu na problemy ze skalowalnością. Dzieje się tak, ponieważ wykorzystują one mechanizmy konsensusu na potrzeby weryfikowania transakcji. Mówiąc prościej, im więcej użytkowników sieci, tym więcej transakcji. Im więcej transakcji, tym dłuższy czas na ich przetworzenie. Drugą kwestią są wyzwania związane z prywatnością. Zrozumiałym jest, że użytkownicy chcący przechowywać na blockchainie dane wrażliwe (np. finansowe lub medyczne) mogą uznać przejrzystość za wadę. Jest to o tyle logiczne, że nie każdy powinien mieć wgląd w czyjeś dane personalne. Ostatnim problemem publicznych łańcuchów bloków są mechanizmy konsensusu same w sobie. Węzły sieci dokonujące weryfikacji (koparki) generują dodatkowe koszty zużycia energii elektrycznej. Z tego właśnie powodu publiczne blockchainy są bardzo często krytykowane za negatywny wpływ na środowisko.
Powyższe wady nie oznaczają jednak, że publiczne łańcuchy bloków są złe. Istnieją projekty, które w większym bądź mniejszym stopniu niwelują przedstawione wcześniej niedogodności. Jednym z nich jest Chia Network, o którego zaletach można się dowiedzieć z pozostałych publikacji w naszym serwisie.
Prywatny blockchain – bez pozwolenia nie wejdziesz!
Wykonajmy teraz obrót o 180 stopni. Co tam widzimy? Prywatny łańcuch bloków, czyli restrykcyjny krewny swojego publicznego odpowiednika. Tak naprawdę jego zasada działania jest bardzo podobna. Sęk w tym, że tylko wybrane jednostki są w stanie przeglądać i wchodzić w interakcję z prywatnym łańcuchem bloków. Każdy uczestnik sieci musi zostać zautoryzowany. Mało tego, musi także działać w charakterze węzła weryfikującego i rejestrującego transakcje. Z tego powodu prywatne blockchainy postrzega się jako te oferujące lepszy poziom prywatności. Wyłącznie zamknięty krąg użytkowników ma do nich dostęp.
Prywatne blockchainy niwelują również problemy publicznych łańcuchów bloków, które opisaliśmy wcześniej. Dzieje się tak, ponieważ wykorzystują znacznie większy wachlarz mechanizmów konsensusu. Są to jednak metody dedykowane konkretnym zastosowaniom, zatem niekoniecznie sprawdzą się w ogólnym przeznaczeniu. Można powiedzieć, że prywatne blockchainy są mniej uniwersalne od swoich publicznych odpowiedników. Dzięki temu zyskują jednak zwiększony poziom skalowalności i szybkości przetwarzania transakcji. To z kolei może zachęcić przedsiębiorstwa do adaptacji technologii blockchain na swoje potrzeby. Użytkownicy indywidualni zyskują dodatkowo zwiększony poziom prywatności i kontroli.
Prywatne łańcuchy bloków również nie są pozbawione wad. Są krytykowane głównie ze względu na swoją centralizację, która przeczy idei blockchainu. Niesie to za sobą pewien poziom ryzyka, ponieważ użytkownicy muszą zaufać organizacji zarządzającej danym łańcuchem. Weryfikacja integralności danych w sieci również jest kwestią sporną – niezależne podmioty weryfikujące mają w pewnym sensie związane ręce. Oznacza to, że prywatne blockchainy posiadają niższy poziom odporności na manipulacje.
Publiczny czy prywatny? Który blockchain jest lepszy?
Tutaj nie chodzi o to, który rodzaj blockchainu jest lepszy. Każdy typ posiada swoje zalety i wady. Publiczny blockchain może sprawdzić się tam, gdzie prywatny okaże się nieodpowiedni i odwrotnie.
Zacznijmy od publicznych łańcuchów bloków. Są one najbardziej znane ze świata kryptowalut. Oparte o nie sieci oferują szeroką gamę zastosowań, głównie związanych ze zdecentralizowanymi finansami. To nie wszystko! Publiczne blockchainy cechują się przejrzystością i mogą być audytowane przez każdego. Dzięki temu sprawdzą się doskonale jako elektroniczne systemy głosowania. Innymi słowy, umożliwiają tworzenie rozwiązań neutralizujących wady obecnych systemów demokratycznych.
Gdzie zatem mają swoje miejsce prywatne blockchainy? Wszędzie tam, gdzie kluczowa jest prywatność. Mowa tutaj głównie o przechowywaniu danych poufnych. Tego typu sieci sprawdzą się zatem w zarządzaniu łańcuchami dostaw, transakcjami międzynarodowymi lub dokumentacją medyczną. Prywatne blockchainy mogą być również odpowiednie dla dużych korporacji, które posiadają środki na tyle wysokie, że są w stanie utrzymywać i weryfikować całą sieć za pomocą raptem kilku węzłów.
A gdyby tak wrzucić wszystko do jednego garnka i zamieszać?
Poznaliśmy wady i zalety publicznych oraz prywatnych łańcuchów bloków. Jak mają się w odniesieniu do ekosystemu Chia Network, którego zalety tak zawzięcie promujemy? Wszakże blockchain Chia jest publiczny – nie ma co do tego wątpliwości. To prawda i zgodnie z teorią powinien on posiadać wady otwartych łańcuchów bloków. Drużyna Chia Network stawia jednak na współpracę z przedsiębiorstwami, a one siłą rzeczy faworyzują blockchainy prywatne. W jaki sposób publiczny łańcuch bloków może zyskać korzyści leżące w domenie jego prywatnego odpowiednika?
Wszystko to dzięki Wirtualnemu Prywatnemu Blockchainowi autorstwa Chia Network. A cóż to za wynalazek?! Jest to nic innego jak połączenie zalet prywatnych i publicznych łańcuchów bloków. Mamy tu zatem doskonały poziom bezpieczeństwa i decentralizacji publicznych sieci zmieszany z prywatnością i szybkością transakcji oferowanymi przez blockchainy prywatne. Dzięki tej technologii możemy spodziewać się szerokiej adopcji ekosystemu w środowiskach korporacyjnych.
